Ο «Γέρος» και η Δημοκρατία 3.

Ή η αρχή του κακού

Στις 29 Οκτωβρίου του 1961 ο Γ. Παπανδρέου ήταν 74 ετών. Όπως προείπαμε ήταν, ιδιαίτερα για τα δεδομένα εκείνης της εποχής, γέρος. Δεν ήταν ακόμα όμως ο «Γέρος της Δημοκρατίας», ούτε το παρελθόν του γενικά δικαιολογούσε αυτόν τον τίτλο. Είδαμε ότι από «ζήτουλας» την επομένη των καταστροφικών, για το κόμμα των φιλελευθέρων, εκλογών του 1956 βρέθηκε, με τη βοήθεια «θεών και δαιμόνων». αρχηγός ενός κομματικού οκτάποδα-εξαμβλώματος ακριβώς την ημέρα της προκήρυξης πρόωρων (κατά 2 σχεδόν έτη και χωρίς άλλη λογική αιτία) εκλογών. Η μόνη εξήγηση, η οποία προκύπτει και από μαρτυρίες μερικές μόνο εκ των οποίων εκτέθηκαν στο προηγούμενο σημείωμα, είναι ότι όλα έγιναν προσυνεννοημένα σε έναν ευρύτερο κύκλο. Μοναδικός στόχος να περιοριστεί η δύναμη της Αριστεράς την οποία η ανικανότητα σε συνδυασμό με την απόλυτη ανευθυνότητα, αυτών που σήμερα οι επίγονοι τους αρέσκονται να αυτοαποκαλούνται αλαζονικά «η Μεγάλη Δημοκρατική Παράταξη», είχε αναδείξει το 1958 σε αξιωματική αντιπολίτευση. Να θυμίσουμε απλώς τη δήλωση Καραμανλή μετά τις εκλογές: "Αισθάνομαι ιδιαιτέραν ικανοποίησιν, διότι εις το εθνικόν αυτό αποτέλεσμα συνέβαλα και εγώ δια του αγώνος μου κατά του κομμουνισμού, αλλά και δια της θεσπίσεως εκλογικού νόμου ωφελίμου εις την εθνικήν αντιπολίτευσιν, διακινδυνεύσας χάριν αυτού του σκοπού την αυτοδύναμον πλειοψηφίαν". Wikipedia

Είναι λοιπόν γεγονός ότι το αποτέλεσμα των εκλογών του 1958 το οποίο, κατά την άποψή μου υπερβολικά έως εντελώς αδικαιολόγητα γιατί ήταν συγκυριακό, θορύβησε τους πάντες εντός και εκτός συνόρων αποτέλεσε για τον Παπανδρέου ένα «χρυσό λαχείο». Γιατί εξ αιτίας αυτού του αποτελέσματος έβαλαν όλοι τα δυνατά τους για τη συγκρότηση, έστω και εκ των ενόντων, ενός δεύτερου «αστικού» πολιτικού φορέα πιέζοντας και εκβιάζοντας πρόσωπα και καταστάσεις. Εξ αιτίας αυτού του αποτελέσματος έγιναν οι μεθοδεύσεις πριν και κατά τη διάρκεια των εκλογών. Ο Καραμανλής δεν είχε ανάγκη ούτε τις πρόωρες εκλογές ούτε τις μεθοδεύσεις, αφού ήταν κυρίαρχος του πολιτικού σκηνικού. Ιδιαίτερα μετά τον τρόπο με τον οποίο χειρίστηκε τις μεθοδεύσεις «κύκλων» το 1958 αλλά και την αλματώδη ανάπτυξη η οποία άλλαζε ραγδαία την εικόνα της χώρας ήταν αδιανόητη για τους πάντες όποια σκέψη αμφισβήτησής του. Ο Π. Κανελλόπουλος γνωστός για το ήθος του και τον επιστημονικό του «όγκο» το  επιβεβαιώνει[1] αργότερα σε «ανύποπτους» χρόνους στο βιβλίο του «ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΔΟΚΙΜΙΑ», σελ. 48, ΑΘΗΝΑΙ 1975). Άλλωστε τόσο οι αριθμοί όσο και τα υπόλοιπα δεδομένα της εποχής, πρόσωπα και συνθήκες, δείχνουν ότι όσο και αν κάποιοι επιθυμούσαν σφόδρα την αποδυνάμωση Καραμανλή ήταν αδύνατο να την πετύχουν. Είναι χαρακτηριστικό ότι το 58 παρά το γεγονός ότι είχε μόλις 2 χρόνια στην ηγεσία της παράταξης και «υπονομεύτηκε» με τη διάσπαση, συγκέντρωσε διπλάσιο ποσοστό ψήφων από το Κ.τ.Φ.. των κυρίων Παπανδρέου και Βενιζέλου. Και κανένας δεν μπορεί ασφαλώς να υποστηρίξει ότι το 50,81% του 1961 έναντι 33,66% της Ε.Κ. και 14,42 του Π.Α.Μ.Ε. καθορίστηκε σε βαθμό που να αλλοιώνει την πραγματική βούληση του λαού από τις όποιες μεθοδεύσεις και ενέργειες ανεγκέφαλων «εγκεφάλων» και «οργάνων». Και κάτι τελευταίο: δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ο Κ.Κ. είχε εισηγηθεί ως υπηρεσιακό πρωθυπουργό τον Θ. Τσακαλώτο και αντί αυτού ο Βασιλιάς όρισε τους «αυλικούς» Δόβα ως πρωθυπουργό και Χ. Ποταμιάνο υπουργό Άμυνας, απόφαση με την οποία διαφώνησε ο Κ.Κ. και το διαμήνυσε στο Παλάτι με τον Ε. Αβέρωφ ενώ ο Παπανδρέου σύμφωνα με τη μαρτυρία[2] του Κόκκα (εκδότης της «Ελευθερίας» και φίλος του Κ. Μητσοτάκη), ήταν απολύτως ενήμερος και πίστευε (ασφαλώς δεν το είχε δει στον ύπνο του) ότι αυτοί θα βοηθούσαν την Ε.Κ..

Αυτός λοιπός ήταν ο λόγος που αντέδρασε καθυστερημένα και χλιαρά. Αυτός ήταν και ο λόγος που, σύμφωνα με μαρτυρία του Α. Πεπελάση που έχω ακούσει σε ραδιοφωνική του συνέντευξη, ήταν αποκαρδιωμένος μετά την γνωστοποίηση των αποτελεσμάτων και έτοιμος να αποδεχθεί την ήττα. Και ήταν η Μαργαρίτα εκείνη που τον απέτρεψε. Εκείνος δεν είχε κατανοήσει ακόμα ότι τα πραγματικά κέρδη του «λαχείου» δεν τα είχε εισπράξει.

Όταν το επόμενο διάστημα μετατράπηκε από «συμμέτοχος» και θύτης σε «θύμα», από ο ιδιαίτερα ωφελημένος σε αδικημένος. Όταν με την απόλυτη συμπαράσταση της Ε.Δ.Α. (για τους δικούς της λόγους, όχι ότι δεν γνώριζε τον πραγματικό του ρόλο τόσο στα πρόσφατα γεγονότα όσο και στο παρελθόν), η οποία έβαλε σε πλήρη κίνηση τον κόσμο της και τον επικοινωνιακό της μηχανισμό κήρυξε, ένα μήνα μετά τις εκλογές, τον «ανένδοτο». Όταν είδε ότι είχε αναπτυχθεί μια άτυπη συμμαχία από «άσπονδους φίλους» κατά του Καραμανλή που περιλάμβανε το Παλάτι και τον συμμαχικό παράγοντα τότε άρχισε να πιστεύει ότι, παρά τα 74 χρόνια του, είχε ακόμα το περιθώριο να γευθεί την «ηδονή της εξουσίας». Όμως για να γίνει αυτό απαιτήθηκε να εξαντληθεί η ανοησία και η αλαζονεία[3] του παλατιού η οποία το 1963 οδήγησε το Γεώργιο Παπανδρέου στο «ταμείο» για εξαργύρωση στην ηλικία των 76 ετών. Εν τω μεταξύ η «επανάσταση» του «ανένδοτου» είχε αναδείξει τους δικούς της αρχηγούς, «ήρωες», και τον «μεγάλο προφήτη». Το «Γέρο της Δημοκρατίας». Ακόμα και τότε όμως ελάχιστοι[4] πίστευαν στην επικράτηση της συμμαχίας των άσπονδων φίλων που ονομάστηκε Ένωση Κέντρου. Τέτοια ήταν η επιβλητική υπεροχή του Καραμανλή.

Έτσι λοιπόν ολοκληρώνεται ο κύκλος των ιστορικών αναφορών με τον ενδιάμεσο τίτλο: μια ομιλία, ένα γράμμα, δύο γάμοι, δύο παιδιά και ένα «λαχείο». Έχω μόνο να δώσω εξηγήσεις για τον υπότιτλο. Ποια ήταν η «αρχή του κακού» και ποιο ήταν το «κακό».

Πιστεύω ότι έχει γίνει ξεκάθαρο από τα προηγούμενα ότι οι εκλογές του 1958 δρομολόγησαν εξελίξεις οι οποίες οδήγησαν στις ιδιαίτερες εκλογές του 1961. Ταυτόχρονα ανέσυραν από τα σκονισμένα χρονοντούλαπα της πολιτικής σκηνής ότι αναχρονιστικό και αποτυχημένο υπήρχε και το οδήγησαν σε έναν ετερόκλητο σχηματισμό[5] που με ξένα δεκανίκια και κάτω από απαράδεκτες συνθήκες αναρριχήθηκε στην εξουσία, στην αρχή με το ένα χέρι το 1963 και μετά ένα όργιο παροχών[6] (με την κυβέρνηση των 40 ημερών χωρίς δεδηλωμένη και ψήφο εμπιστοσύνης από τη βουλή)[7], στις νέες εκλογές και στη μεγάλη νίκη του 64. Μέχρι εδώ το «κακό» δεν ήταν εμφανές για τον πολύ κόσμο. Όμως οι εξελίξεις του 1965 όταν το «συνονθύλευμα» διαλύθηκε «στα εξ ων συνετέθη» με τη γνωστή ακολουθία αποτελεσμάτων, ένταση, αστάθεια, δικτατορία, Κυπριακό, κ.λπ. θα έπρεπε να έχουν κάνει ξεκάθαρη στην πλειοψηφία του κόσμου τη «ρίζα του κακού». Αλλά ζούμε στη χώρα των «μύθων», στη χώρα της «εικονικής πραγματικότητας», στη χώρα που η «αλήθεια» κατασκευάζεται από τους «εμπόρους της ελπίδας και των ψευδαισθήσεων». Και αυτός τελικά είναι ο λόγος που προσγειωνόμαστε επώδυνα από τα «κόκκινα, τα ροζ, τα πράσινα» σύννεφα στη σκληρή γη της πραγματικότητας.

14-09-2016

Αντώνης Αντωνάκος

mailto:antonakosantonis@gmail.com http://www.antonakos.edu.gr